Meme kanserinin tespit edilmesinde en etkili yöntemlerden bir tanesi de kadınların kendi memelerini muayene etmeleridir. Bu tüm dünyada değişik programlarla kadınlara öğretilmektedir.
Her yaşta kadının her ay bir kere yapması önerilir. Adet gören kadınlarda kanama bittikten sonraki 2–7. günler en uygun zamandır. Yine banyoda sabun veya jel ile yapılması daha faydalı olabilir.
Kendi kendine muayene sırasında ele gelen kitle, meme de şekil değişikliği, meme derisinde değişiklik, koltuk altı lenf bezi büyümeleri, meme başından gelen akıntı, meme başında yara, pullanma, kabuklaşma gibi bulgular kontrol edilmelidir.
Kendi kendini muayene nasıl yapılır?
1.Gözle değerlendirme: İyi aydınlatılmış ve rahatsız edilmeyeceğiniz bir odada üstünüzü çıkarıp, ayna karşısına geçerek meme muayenenize başlayın. Belden üst tarafı çıplak olacak şekilde aynanın karşısında dik bir şekilde durun ve dikkatle göğüslerinize bakın, inceleyin. Her iki memede alışılmadık bir durumun varlığını gözleyin. Alışılmadık durum nedir? Ciltte buruşukluk, meme başından akıntı, iki meme arasında dikkat çekecek büyüklük farkı, meme başında yara, kabuklanma gibi belirtiler. Gözle değerlendirmeyi şu pozisyonlarda tekrarlayın.
2. Ayakta ve yatar pozisyonda elle değerlendirme Sırtüstü yatılır, muayene edilecek meme tarafındaki kol baş altına konur, böylece memenin göğüs kasları üzerinde en iyi şekilde muayene edilebileceği pozisyon sağlanır. Hatta bunun için muayene edilecek meme tarafındaki omuz ve sırt altına bir yastık ta konulabilir. Ve yine meme her yöne doğru dairesel hareketler ile muayene edilir.
Memenin ayakta ve yatar pozisyonda elle değerlendirilmesinde dairesel ve dikey tarama yapılabilir.
Dairesel ve dikey meme taraması
Parmakların iç yüzleri daha hassastır. Ayrıca uzun tırnaklar muayeneyi engellemez. Parmaklarınızı nazikçe bastırarak meme derisini hareket ettirmeye ve alttaki dokulardan ayırmaya çalışın. Sadece, parmaklar deri üzerinde kaydırılırsa alttaki dokular hakkında fikir sahibi olunmaz.
Muayenede parmak uçlarının kullanılması.
3. Meme ucundan akıntı var mı? Kendi kendini muayenenin son aşamasında, meme ucunu hafifçe iki parmağınız arasına alarak sıkınız, bir akıntı veya kanama olup olmadığını kontrol ediniz.